IX ÉPOCA

31.1.09

Diseños

Anda por aquí Zapatero, se dio unas vueltas casi a la chita callando (no sea que le volviesen con lo de los espías) Rajoy, Quin está que no para y hasta Rosa Díez encontró tiempo para venir a decirnos cómo somos por si no lo sabíamos: ya estamos en la pre campaña, superada la fase de la previa a la pre campaña, lo que dará paso a la campaña y, finalmente, un día para la reflexión.
Pues me ha dado a mi por pensar que así es como nos pretenden: meses pendientes de promesas, controversias, acusaciones mutuas, autobombos y otras realidades virtuales, pero sólo una jornada para reflexionar, a pesar de que ya Siniestro Total nos recomendaba hacerlo a diario.
O sea que lo que me ha dado es por reflexionar, sin que me lo tengan que pedir y restringir a un solo día. Y el caso es que, reflexionando por aquí y reflexionando por allá, me ha dado por pensar en los diseños. No, no en los diseños de andar por casa de las campañas electorales, que para eso ya hay expertos. Diseños, formas, objetos, utilidades.
Y debo decir que el diseño que me tiene más convencido es el botijo. Sí, el humilde, eficaz, ecológico, sostenible y solidario botijo. Como nosotros, procede del barro y alberga agua; como nosotros no debe su existencia a ningún derroche de energía proclive al calentamiento global y, como nosotros, tiene por donde agarrarlo y orificios por los que admitir y expeler. De la belleza y eficacia del botijo primigenio puede dar idea el que su diseño haya permanecido inalterado durante siglos. No ha precisado de innovación ni de refundación ni de revisión, porque su elaboración respondía, a la perfección, a la finalidad pretendida. Como la rosa, que siempre careció de pretensión utilitaria pero que no necesita ser tocada porque "así es la rosa".

Ya metido, les diré otros dos diseños que siempre me han cautivado; uno vuela y el otro corre. Se trata del Superconstellation de los años 40/50, de la Lockheed, y del Mustang, de Ford, de los 60.

Del avión me fascina ese aspecto mezcla de garza y tiburón, que parece estar cabalgando una ola de viento sobre la que desliza su vientre mientras arquea el lomo para facilitar el gran salto, con la elegancia del saltador de altura, que por aquellos años utilizaba el estilo "rodillo ventral", al que sustituyó el "fosbury", más eficaz como los "jets".

Del automóvil sólo diré que, como en el caso del botijo, su diseño es elemental, con algunas variantes para el "cabrio", o el "coupé"; sobrio, linealmente horizontal y carente de todo aditamento ornamental, la figura del caballo salvaje en la parrilla (insustituible) nos congracia con la fuerza y la elegancia de un "mustang" a galope tendido.

Ustedes me van a perdonar la digresión, pero creo yo que las cosas bien hechas también merecen algo de reflexión. Además, siempre me apeteció decir esto.
A ver si se les pega a los que prefieren aturdirnos que aclararnos.
Ante todo, mucha calma.
Pero no espere a que se lo digan: hay que reflexionar..., ya.

30.1.09

Morto ou matado?

De que morreu o máis que centenario e monumental cedro do líbano nos mal chamados xardíns de "Eijo Garay", prolongación dos da Alameda? A versión oficial fala dunha grave patoloxía (cal?) que o secou e que obrigou a talalo. O que non conta esa versión é que a morte foi sospeitosamente e extremadamente rápida, completamente inhabitual nunha árbore deste porte e características. O normal sería que fose dando sinais progresivas de enfermidade durante bastante tempo para ao seu remate, secarse a súa copa e morrer. Pero non foi así. A árbore secouse rapidisimamente, sen ningún síntoma previo, máis ben ao contrario, pois locía (pode verse na fotografía aérea de hai un par de anos que amosamos máis abaixo) un aspecto forte e saudable, sen que nada indicase que podía ocorrer o desastre. Morto e esnaquizado, o único funeral que terá será un absurdo reparto de cachos para o cativo lucimento de concelleiras. Vigo trata así ás testemuñas non armadas do século XIX.


Evidentemente nada máis lonxe do nós pensar que a morte da inorme e centenaria árbore poda ter que ver con que, xusto na beira do xardín, estea contratada a construcción dun dos aparcamentos soterrados de Corina agora xa plena e entusiasticamente herdados polo almirante Caballero (casualmente pendente de ser autorizada a súa definitiva ubicación por parte da Consellería de Cultura da Xunta de Galicia, por ser zona de proteción patrimonial), nin con que seica os técnicos fixesen notar meses antes que as obras futuras de escavación poideran afectar ao sistema radicular das grandes árbores alí existentes. Cá!. Ten que haber outras explicación patolóxica. A ninguén lle entra na cachola que haxa animais que preventivamente actúen ao xeito de morto o can, acabouse a rábea: ¡non ouh! ese tipo de bestas humanas non existen. Os amos do negocio adoitan ser protectores da natureza e coidadosos amantes da botánica urbana. Véxase se non o caso das decanas laranxeiras e camelias de García Barbón e Policarpo Sanz, que morreron por esa estrana enfermidade chamada especulación que igoal se viste de subprime que de bote de herbicida.

25.1.09

Eu son Anxela Bugallo (para L.P.con cariño)


"eu tamén quixera ser Silvana Mangano "cantaban a principios dos oitenta un grupo do Morrazo chamados OS RAIADOS que lle daban mil voltas ós luras de Vigo .Pois sí, amada- odiada Anxela , nestes tempos que doen,nin Espartaco Quintana ,nin Espartaco Santoni," eu tamén quixera ser Anxela B "

24.1.09

Están locos estos romanos

Alerta en el Imperio. Una díscola provincia del corner noroccidental se anda con lo de ir de nación por la vida, como única forma de resolverle los problemas cotidianos a la peña.
--Hasta ahí podíamos llegar, Cayo Pico da Galega.
--Es lo que yo digo, Cayo Craso. Pero es que allí todos dicen ser Anxo/Espartaco y no hay manera de dar con el cabecilla de la rebelión secesionista.
--¿Todos?
--Hombre, no sé si todos; pero por lo menos los que conseguimos reunir en el circo, sí.
--Dales elecciones y autonomías para que ahora te vengan con esas. La verdad es que no sé para qué los romanizamos.
Afortunadamente, la vieja tradición de matar al mensajero había caído ya en desuso en el Ominoso Imperio Mesetario y Cayo Pico da Galega consiguió mantenerse bajo el casco legionario, aunque algo ladeado por el sofoco.
En fin, el victimismo. Otra vez el viejo victimismo como estandarte de la rebelión noroccidental, bajo el disfraz del obamiano "yes, we can" y transmitido por la moderna oleada virtual de los YouTube, Facebook, Myspace y toda esa panoplia de hacer amigos por la red.
Ya los mesetoromanos estaban hasta el "pilum de la mucho más telúrica y festiva rebelión de los galos Asterix y Obelix, puesta en marcha al grito de ¡Están locos, estos romanos!, cuando ahora se les aparece el Quin de Gallaecia y, enarbolanzo una Z como un Coliseo, va poniendo en pie a un montón de paisanos al grito de "¡Eu tamén son Anxo Quintana!".
Pero, vamos a ver, hombre de dios, ¿es que no te acuerdas de cómo terminó lo del Espartaco de Kubrik, cuando Craso lo andaba buscando y sus colegas pretendieron jugar al despiste diciendo que todos se llamaban igual?
Pues, al loro, porque el asunto puede tener ahora el mismo remedio. ¿Todos sois Anxo Quintana? Pues, hala, ¡todos crucificados, desde aquí hasta Santiago!
Señor, señor, qué cruz.

23.1.09

CON la VENIA

O noso iluminado alcalde, que se segue a gustar moitísssimo, acaba de anunciar que ao Celta -e máis agora que ven da man da todopoderosa caixanova- o que pida. O convenio vixente de cesión das instalacións municipais (Balaídos, Madroa) ao Celta -en condicións tipo “quetecagas”- remata en 2014 e, no medio do proceso concursal no que se atopa o clube, convén clarexar cómo está un asunto tan vital como as infraestruturas coas que conta o moribundo.
Acostumado a falar de ti a ti só cos deuses, Caballero Primero ignora aos pobres mortais que conviven con il o día a día. Aínda que pareza mentira, o tenente Santi dixo ben esta vez o de que sen eles non haberá convenio co clube senlleiro da cidade, e pide lóxicas compensacións aos responsables da sociedade anónima que se vai beneficiar da operación.
Pero a munición que o tandem Mouriño-Gayoso precisaba xa está no seu poder. Un protocolo “de intencións” que o alcalde traballou (por dicir algo) co seu servidor obediente e ban pagado Font, pasando do resto, servirá para acreditar a viabilidade da operación en canto que manifesta que, de feito, o club ten estadio, campos de entrenamento e o que faga falta como se foran da súa propiedade. O convenio virá despois e, ¿quen será o desalmado que, por catro patacos -luz, auga, céspede, catro tendas, ...- vai impedir a existencia da nosa marca máis internacional?.
Núñez, Gómez, Mouriño (uff), Pérez, Príncipe, Castrillo, Porro, Caballero, pero sempre Gayoso (non Ana, o da galega non, o outro).
Como sempre, o de sempre

22.1.09

A burbulla do automóbil


Trala vivenda chega a crise do automóbil. Todo parece indicar que nos dous casos o mercado non fixo os deberes e lonxe de se producir un funcionamento racional viu inflando unha nova burbulla insostible. Se retrocedemos tan só 12 meses atoparíamos datos que anunciaban xa daquela a crise:
- os coches están sobrevalorados chegando ós consumidores cun sobreprezo esaxerado.
- os fabricantes viñan adoptando unha perspectiva conservadora en canto á introducción de innovacións tecnolóxicas máis preocupados polo incremento de beneficios exprimindo ó máximo as liñas de montaxe. Fixeron moito “re-styling” e pouca innovación.
- a externalización de procesos cunha forte presión sobre as industrias auxiliares creou un tecido productivo excesivamente dependente das decisións dos montadores
- o acurtamento do ciclo de vida dos coches chegara a un límite. Non se pode esperar que se cambia un ben tan custoso cada tres anos.
- a ampliación de mercado (xoves, segundo e terceiro coche familiar) fixose sobre a base dun endebedamento excesivo.
- os mercados emerxentes atoparon os seus propios subministradores comenzando a producirse o fenómeno inverso: coches pequenos fabricados en India atoparon boa acollida noutros mercados.
Os prezos do combustible acabaron por rematar a faena e o artificioso mercado do automóbil vense abaixo.

E agora que? Traducido todo isto en desemprego todo o mundo está de acordo en tomar medidas urxentes. Pero qué medidas? Os fabricantes e concesionarios queren reducir stocks polo que piden axudas inmediatas para a compra de automóbiles. Trataríase de manter o consumo en cifras altas facendonos adquirir un coche queiramos ( e seríamos beneficiados cos Renove) ou non (colaborando via impostos na compra de outros). Teño para min que esta e un via excesivamente coxuntural e, como moito retrasaría un pouco o inevitable axuste duro.
A verdade é que a industria do automóbil non pode nin debe seguir como estaba. Cada día é maior o consenso sobre a necesidade de profundos cambios tecnolóxicos nos medios de transporte. Sumemos: crise do petróleo, cambio climático, independencia enerxética e posta en servicio de transporte colectivo rápido empuxan hacia outro tipo de solucións. Nese sentido as axudas propostas polo ministro Sebastián ligadas á innovación son benintencionadas. Claro que tamén o son as que levan aparelladas formación en vez de paro. Veremos ata que punto cumpren os obxectivos e non se quedan en axuda directa disfrazada. Tamén queda forzar a innovación tecnolóxico con medidas gubernamentais tipo Telivisión Dixital . Sería algo así como fixar un horizonte (o ano 2015, por exemplo) para quedar prohibidos os motores de combustión. Non creo que se atrevan

Ninguén vai evitar o axuste duro desta industria e, polo tanto, paro e recesión. E decir esto en Vigo é moito decir. Pero neste blog vímolo dicindo desde hai anos: hai que pensar nun Vigo sen Citroën. É a cidade ten experiencia de axustes duros e sabemos que o noso sector naval poido transformarse, redimensionarse e medrar de forma notable despois de ser arrasado. O mesmo proceso vai seguir Citroën. A diferencia vai estar en quen toma as decisións. No caso do naval as empresas estaban cerca pero Citroën depende de Sarkozy que vai defender os postos de traballos franceses por enriba de todo (mira por donde a deslocalización mira agora ó norte). Confeso que diante de esta situación gusto moito da politica de Gordon Brown cos bancos: xa que che dou cartos, eu son dono.

I have a dream. Citroën estaba nacionalizado e fabricaba tranvias.

21.1.09

Unha de cascos

O delegado da Consellería da Vivenda en Pontevedra, Dosio Álvarez (sen casco, je je), antes xefe da gabinete da alcaldía de Castrillo, o tenente Domínguez e Teresa Táboas, concelleira do ramo, visitando o pisito en rehabilitación no Caso Vello de Vigo. Colocadiños para a foto. Failles gracia. Non me estrana: despois de máis de catro anos de existencia do Consorcio do Casco Vello e de prometer a adquisición e rehabilitación, dende aquela, de entre 400 a 600 vivendas, debe ser para escarallarse só ter adquirido, dende aquela, 40 (?), non saber como dar gastado os millóns de euros que arrastran de orzamento dende a súa creación, non dar ocupado as 17 "novas" vivendas "para xoves" da rúa Ferrería, construídas hai xa case dez anos.... e inaugurar neste xuño, din, as once primeiras!.
Cando, con sorte e algunhas décadas polo medio, inauguren as 589 restantes a cousa vai ser un festival incríble (con carpas e globos, claro).

Foto Xornal Vigo

20.1.09

Give me hope

(Te quedará bien escuchar a Eddy Grant mientras lees ésto --dale al botón derecho del ratón y pincha en "abrir enlace en una pestaña nueva"--, aunque también es aconsejable verlo en You Toube volviendo a pinchar en el enlace que hay al final del post)

Barack Obama acaba de ser coronado como presidente del mayor imperio conocido por la humanidad.
Estaba yo fantaseando con lo que podría significar el advenimiento de la Gran Esperanza Negra para un mundo que hasta hace bien poco no aceptaba legalmente como iguales a quienes no justificasen su pureza de sangre blanca, cuando se me coló en el discurso el aguafiestas de Pereira, el semiólogo que hace algún tiempo contratamos para frenarnos cuando nos crecíamos con nuestras averiguaciones.
Sostiene Pereira que bueno, vale, podemos aceptar Obama como animal de compañía, pero habremos de tener en cuenta toda la panoplia de signos ominosos que acompaña su vida y su irresistible ascensión al trono del Imperio.
Y, como lo suyo es interpretar las apariencias sin necesidad de hurgar en entrañas de animales, Pereira sostiene que no hay que fiarse, además de por la anécdota de que se le fue la olla en el momento de jurar, por las siguientes razones:
Siempre hay algo de definitorio en esa manía norteamericana de llevar un segundo nombre (que no hay manera de llegar a presidente si no lo tienes) escondido tras una inicial y un punto. Y me recuerda, según le viene a las mientes, a John F. (Fitgerald) Kennedy, Franklin D. (Delano) Roosevelt, Dwight D. (David) Eisenhower, George H.W. (Herbert Walker) Bush (padre), George W. (Walker) Bush (hijo), Lindon B. (Baines) Johnson, William J. (Jefferson) Clinton, Ulisses S. (Simpson) Grant...
Resulta que el segundo nombre de Obama es Hussein, ¡santo cielo!, aunque no se lo pone ni con la inicial, probablemente porque algún astuto opositor lo hubiera empleado para frustrar su carrera a la Casa Blanca mientras su predecesor se metía en el avispero iraquí buscando a su tocayo Sadam. Y sostiene también Pereira que al loro con el nuevo vicepresidente: se llama Biden y dice el semiólogo que ese nombre es la conjunción del comienzo de Bin y la terminación de Laden. Claro que, a lo mejor, le sirve a Obama para, comenzando su mandato con el malo universal aún suelto, terminar con el asunto.
Barack Hussein Obama (1961) nació en Honolulú, capital del archipiélago de Hawai, donde se achantaba la flota norteamericana que Franklin D. Roosevelt tenía dispuesta como cebo para que picasen los japoneses y poder meterse en la II Guerra Mundial que acabaría sacando a los EE.UU. de la peor crisis económica de su historia, desencadenada por aquel "lunes negro" de 1929 en Wall Street.
Barack H. Obama tenía siete años cuando, en 1968, los velocistas Tommie Smith y John Carlos alzaron el puño enfundado en un guante negro sobre el podio de los JJ.OO. de México, sólo unos días después de que cerca de 500 estudiantes fuesen masacrados en la Plaza de Tlatelolco de la capital mexicana (conocida como de las Tres Culturas, ¡qué ironía!) por los sicarios y el ejército del presidente Díaz Ordaz y bajo la supervisión de la CIA y el FBI.
Sostiene Pereira que también Obama surge de otra crisis de bigotes y, como Roosevelt con el "New Deal", viene con su "¡give me hope, Jo'anna give me hope!", con el que Eddy Grant (The Equals) puso letra y música a la esperanza de abolir el apartheid en Sudáfrica, bajo el brazo.
También Pereira insiste en que no debemos olvidar que J.F.K. comenzó la guerra de Vietnam, a pesar de aquella "Nueva Frontera" que supuso avances internos en lo social pero sacudió el mundo con las crisis de Bahía de Cochinos y de los misiles de Cuba y agudizó la Guerra Fría con la URSS.
Pero, a pesar del agorero Pereira, uno quisiera creer que los designios de quienes en realidad gobiernan en Washington pudieran verse torcidos por esta que muchos se empeñan en considerar la Gran Esperanza del mundo. Y también me ha dado por manejar signos:
Tengo para mí que la masacre israelí en Gaza es la expresión de que algo cambiará en la política exterior de quien gobierna el mundo mal que nos pese. Lo digo porque me ha dado por pensar que los halcones sionistas de un estado teocrático (justificado por la promesa de Jahvé de entregarle al pueblo elegido la tierra de Canaán), por mucho que haya quien siga creyéndolo democrático, se han apresurado a demoler cualquier intento de que se fortaleciese un Estado Palestino en sus fronteras, ante el temor de que la Administración de Obama pudiera cambiar el inveterado apoyo a la política de "seguridad" israelí de sus predecesores, justificada por la "guerra contra el terrorismo" impulsada por los Bushes.
Si se confirma la nueva estrategia de los EE.UU., cambiando el principio de "palo y tentetieso" por el de compromiso por la paz basado en el multilateralismo, y no se cargan antes a Obama para impedirlo, podríamos estar asistiendo a una nueva escenografía mundial.
Pudiera ser que recuperásemos otro "new deal" que, basándose como el de Roosevelt en una economía distinta a la que nos metió en la crisis, ofrezca un resquicio a la cultura, la inteligencia y la libertad, como en aquel final de los 30 y comienzo de los 40 en los Estados Unidos.
Claro que Pereira, metido de lleno a jode rollos, me chafa el argumento recordándome que aquella época dio paso al advenimiento del senador McCarthy y su "caza de brujas" en busca de comunistas debajo de las alfombras, en una de las más siniestras persecuciones de la libertad y la inteligencia.
Claro que aquel Guantánamo ocurrió después, y el de ahora podría acabarse con Obama.
En fin, que por una parte qué quieren que les diga, y por otra yo qué sé.
Ustedes perdonen por la digresión extra local, pero es que a veces no me puedo aguantar y me da por pasar de escepticismos realistas.
O sea que no jodas, Barack Hussein, y...



...¡Give me hope, Obama, give me hope!

19.1.09

Si no eres de UGT.... té

No Concello de Vigo funcionan xa varias oficinas do PSOE-UGT vigués. Non, non están situadas no oitavo andar, onda as sedes dos grupos políticos, nin no quinto, lugar onde parasitan os membros liberados das seccións sindicais. Están ubicadas onde antes existían servizos públicos municipais, como na planta 4ª do Concello, antes dependencias do servizo municipal de Emprego. Son lugares nos que para traballar neles o máis importante é ser de confianza do partido ou do sindicato, nada desas tonterías do mérito e capacidade que absurdamente consagra a Constitución.
Coa chegada ao goberno municipal, Abel Caballero, con ampla experiencia nesas lides de colocar persoal "propio" alí por onde vai, situou como fiel e caladiño delegado de Emprego do Concello, ao extremadamente gris (por sermos xenerosos) concelleiro Santos Héctor, que, antes de ser tal, viña sendo eterno secretario comarcal da UXT (e, xa non sabe nin el cando, traballaba [uff!] como dependiente de El Corte Inglés). O obxectivo: rendabilizar o servizo, xa me entendes. A estratexia foi clara: para que o servizo funcionase, había que desmantelalo totalmente, pois nas condicións de profesionalidade existentes, non era posible introducir os consabidos criterios de idoneidade que importan á parella Font-Caballero, como ben demostraron na súa etapa portuaria. Postos á faena, primeiro: eliminaron a todo o persoal adscrito a ese departamento, condición indispensable para tomar ao asalto o servizo e convertilo en oficina de contratación ad hoc. Segundo: instalaron alí só a coñecidos traballadores municipais da súa corda: vellas glorias municipais de PSOE-UGT, como Paco Orúe -peón fielalpartido, presidente do comité de empresa municipal en tempos de Soto e ascendido sucesivamente ata acadar o seu máximo nivel de incompetencia e de retribucións -polo de agora, claro-). Ao seu lado, outro ugetista municipal que por arte de maxia viña ascendendo no Concello cos variados gobernos do PSOE dende a época Soto, dende un remoto posto sen cualificar ata igualarse económicamente á categoría de técnico, Juan Zaragoza. Para completar o equipo, trasladouse do departamento de Persoal a outra antiga afiliada que dende hai anos, hivernaba no seu posto de traballo (?). Cerrando a selección psoísta, sempre hai lugar para unha grande fichaxe, nada menos que Mariló Cabaleiro, ex- concelleira do PSOE, á que se lle descoñecen os méritos técnicos para ser contratada como persoal de confianza e "examinadora" no servizo de emprego municipal. Como se pode ver, ningún cabo solto. Terceiro: comezouse a meter a facer traballos de consultoría a empresas amigas (pero moi amigas, eh?), como Método ou Forinlab (tanto monta), vinculadas ao sindicato a través de membros destacados do mesmo, como Jorge Cuntín e a ter en conta a outras empresas amigas como Ecovigo, por aquelo de que hai que publicitarse tamén. Aquelas empresas foron as encargadas de redactar, por exemplo, a proposta do programa europeo Urban para Teis, e as responsables directas de facelo tan mal como para que, estando cantado, non fora aceptado polo Ministerio de Economía e Facenda. Aquelas empresas son tamén as que tentaron vender ao Concello a ocurrencia da formación de parados mediante PDA’s (gracia pseudotecnolóxica en tempos de bonanza, pero pitorreo de mal gusto nos tempos que andamos) .

Este asalto, dirixido pola alcaldía e materializado polo “muditoperofiel” sindicalista de UGT Santos Héctor -no cumio da súas retribucións laborais-, baseouse nunha premisa sinxela: se non es dos nosos, qué se che perdeu por aquí?. Así orixinouse unha nova composición técnica do departamento de Emprego e, consecuentemente, os respectivos tribunais de selección para postos de traballo temporais, con cargo aos diversos plans de emprego, fórmanse esencialmente con traballadores municipais con poucos méritos máis alá daqueles que se derivan da súa pertenza á familia municipal UGT-PSOE, nomeadamente, ademais dos citados, Emilio Iglesias, que algunha vez foi alcalde de Baiona (e cunha axudiña, se tal, dos sindicatos "hermanos" da planta 5ª), tan entrañable. Así as cousas, na planta cuarta do Concello, danse tódalas condicións necesarias para que funcione con naturalidade un novo banco municipal de favores -neste caso, laborais-, tan útil nestes tempos de crise e eleccións.

Malos tempos para o emprego, e piores se non tendes amigos, amigos.

18.1.09

Campaña preelectoral




17.1.09

Cartas para Abel ou cartas cainitas ( I )

Unha practica habitualmente o uso da psiquiatría máis barata que atopou: camiñar, pasear, perder o tempo andando; pero ás veces encapríchase e quere facelo fuxindo espantada das cutres e numerosas humanizacións espalladas pola cidade polas máis variadas ideoloxías feitas pola democracia local para incrementar o gasto corrente do Campo de Granada co seu futuro mantemento (Calvario-Castrillo, Centro-Corina, Samil-Arca..., qué mais dá!!) e quere, por exemplo, vir pateando polo borde litoral dende Canido a Bouzas, por aquelo de pisar e pisar para non tolear, e decide coller a vitrasa-11 para iniciar o camiño nese recuncho tan semellante ós peiraos da infancia como é o porto dos ilegais chalés abeirados a esa ocurrencia de "bar" chamada Toralla, e saben vostedes o tempo que me leva habitualmente?, pois ahí vai: espera do bus dende o centro ata o Vao, unha hora; espera do bus dende Bouzas para o centro, outra hora ou con moita sorte 50 minutos, e o que é o pateo do borde litoral puro e duro, 90 minutos sen contar o traxecto estricto do vitrasa que son 45 minutos en cada caso. E unha pregúntase..., non podería haber lanzaderas Centro-Samil-Vao cada dez minutos, porque a Pinténs á súa idade non pensa pagar unha autoescola nin pa dios, aínda que con tanta espera tamén digo eu... canto tardaría a vitrasa en percorrer o cerebro do noso alcalde borde-line?

14.1.09

Malos tempos para o COAG vigués

Non son bos tempos para o COAG vigués. O mal clima reinante palpábase no ambiente da última e inhabitualmente nutrida asemblea da subdelegación viguesa do Colexio de Arquitectos de Galicia. Os tempos das vacas gordas da burbuxa inmobiliaria remataron cunha explosión que se alguén podía predecir por razóns de especialización eran, precisamente, os compoñentes desta corporación. A radical baixada de ingresos do Colexio podería sobrelevarse se non fose porque, nun alarde de inoportunidade, o COAG meteuse de cabeza hai un par de anos no proxecto da nova sede na famosa "mazá" do Pueblo Gallego. Hai un par de anos, tempo no cal xa era previsible, a pouco que se consultaran as análises das publicacións especializadas e o propio desenvolvemento desmelenado do mercado, que a economía do Colexio non ía ser tan boiante como naqueles tempos no que o boom inmobiliario permitía facerse ilusións de meterse a investir en patrimonio propio. Tempo houbo para replantearse o que nacera como proxecto hai unha década e que, como tantas cousas en Vigo, nunca chegaba a materializarse: unha nova sede nun edificio propio e singular. Sen ter en conta os nubarróns de crise que se albiscaban claramente no horizonte, a directiva do COAG meteuse de cabeza na aventura do novo edificio e convocou o concurso para a redación do proxecto arquitectónico. Alleos ao previsible estoupido da burbuxa, o premio e o encargo do proxecto foi para unha cara proposta da multipremiada parella Irrisarri+Piñera que actualmente se atopa nun avanzado estado de execución.

Claro que, coas cifras actuais, parece que o diñeiro non chegou nin chega para dar remate adecuado ao proxecto, o que xa conlevou un importante recorte na súa execución e, en consecuencia, o resultado final xa nunca será o previsto no proxecto gañador. Para máis inri, a operación non parece -como era previsible- moi aquelada e xustificada: a nova sede terá a mesma superficie cá anterior, alugada no baixo e soto do edificio Bar Boo na rúa Marqués de Valladares-, e a maior parte do novo edificio será, con sorte, para o aluguer a terceiros e así ir pagando, se a cousa vai moderadamente ben, a hipoteca. Difícil semella que será superar esta situación de penuria económica, que xa está a supoñer, entre outras cousas, recortes en materia de persoal para mitigar algo a brutal caída de ingresos por visado.

Esperamos sinceiramente que a urbanización que se está executando á par do edificio -que nestes días recibíu a consabida crítica dos comerciantes-, especialmente a construcción dun pavimento que a priori semella de baixa calidade, sexa consecuencia dunha elección técnica dos arquitectos e non unha solución de abaratamento na mesma liña de rebaixas que xa sufríu a edificación. Lonxe das críticas baseadas exclusivamente na non utilización de pavimento pétreo, a min particularmente non me gusta o que se está facendo no espazo público. Paréceme, sinxelamente, unha ocorrencia e, permítaseme dicilo, un certo grao de soberbia arquitectónica. Os pavimentos non son un elemento decorativo (aínda que o seu resultado deba tamén ser estético), senon que fundamentalmente deben cumprir ben a súa función. Esperamos que rematada a obra a urbanización se defenda ben, pois a día de hoxe, tres aspectos parécenme especialmente criticables:

- O desprezo polo contexto urbano histórico no que se produce a intervención e a ignorancia da preexistencia no que foi a imaxe das rúas (de especial significación para moitos vigueses de determinadas idades) que rodeaban a El Pueblo Galego, A Viuda e O Elixio, ao elixir un pavimento que implica un corte explícito, non exento dunha certa pose, cos materiais constitutivos dos pavimentos do Centro Histórico vigués.
- A utilización ornamental dos perpiaños que formaban o pavimento da rúa, transformado a súa función utilitaria de antano nunha mera decoración que despreza o material para convertilo na materia dunha pincelada gratuíta e impropia sobre a superficie formigonada.
- A falta de ver a obra finalizada, supoñemos que o formigón basto que actualmente se pode apreciar, sexa finalmente rematado en pulido, para conformar un pavimento visualmente atractivo e coherente co contorno e funcionalmente de calidade.

Pensamos que o COAG está nunha grave crise de difícil solución pois a construcción da nova sede, nos longos tempos de calma inmobiliaria que nos esperan, hipotecará longamente o seu futuro. Malos tempos tamén para arquitectos que como o que asina centos de obras machaconamente espalladas pola cidade (rúas de Rosalía de Castro, Jenaro de la Fuente, Hispanidade..), teñen un tremendo baixón nos seus ingresos mentres teñen que seguir soportando o pagamento de altas cifras en seguros, o que pode poñer en perigo a súa ata o de agora boiante economía. A defensa dos seus estrictos intereses en época de vacas fracas pode explicar o nerviosismo que amosan nestes días un sector especialmente reaccionario dos arquitectos vigueses.

Os que lembramos un COAG actuando como conciencia profesional crítica verbo do urbanismo especulativo, preocupado por facer chegar á poboación unha cultura urbana contemporánea, botamos de menos aqueles tempos, trocados hoxe pola invasión cruel da subcultura do promotor. Se cadra, tamén para o Colexio de Arquitectos, ao igoal que no resto dos ámbitos da vida pública, sexa, en tempos de crise, o tempo da Política.

2.1.09

Gaza

¡Es la ocupación, estúpido! (R)

Cada cierto tiempo podemos leer en el diario “El País” artículos de Slomo Ben Ami, quien firma como Vicepresidente del “Centro Internacional Simon Peres para la Paz”, radicado en Toledo. Es la presentación ideal para un impostor del calibre de este personaje, como lo es Simon Peres o cualquier otro líder israelí, que siempre se presentan como amantes de la paz y que solo tratan de defender a su país, tratando de sobrevivir en una región en la que están rodeados de enemigos que llevan años pretendiendo eliminarlos y echarlos al mar de nuevo, pero que cuando se trata de un líder del partido laborista israelí, la mentira todavía es más flagrante.

Históricamente el partido laborista israelí siempre se ha presentado a sí mismo como partido de izquierdas (de hecho, forma parte de esa entelequia llamada “Internacional Socialista”) moderado y adalid de la paz, es decir, las palomas, en contraposición al Likud y sus sucedáneos y aliados, que representan la derecha pura y dura y por tanto son los halcones. Y ciertamente, siempre han tenido un notable éxito en vender esta imagen y convencer a casi todo el mundo.

Nada más lejos de la realidad y la verdad histórica. El partido laborista israelí ha sido el principal impulsor de los asentamientos de colonos en los territorios ocupados palestinos, han iniciado la mayor parte de las guerras mantenidas con los países limítrofes, fueron los creadores de la idea del muro que están construyendo actualmente dentro de los territorios ocupados, y siempre han rivalizado con los demás partidos israelíes en brutalidad y alardes de terrorismo de estado desde el mismo día de la creación del estado de Israel, el 15 de Mayo de 1.948.

Para ilustrar las diferencias entre los laboristas y los demás dirigentes israelíes, nada mejor que una metáfora que le escuché una vez a un ciudadano palestino en Ramallah: “La diferencia entre Ariel Sharon (general israelí tristemente conocido por su ferocidad y cinismo) y Simon Peres, es que Sharon te mata de una sola patada con sus botas de soldado, y sin embargo, Simon Peres tarda más en matarte con sus elegantes zapatos Gucci, es decir, Sharon te mata más rápido y por tanto sufres menos”.

Así pues, a Slomo Ben Ami le gusta firmar como vicepresidente de ese Centro de Toledo para seguir cultivando tan exitosamente su imagen de palomita de la paz, pero por supuesto omite decir que él fue embajador de Israel en España en los primeros años de la primera Intifada, cuando su colega de partido Isaac Rabin era el responsable de la represión salvaje de esa sublevación popular contra la ocupación que llevaban 20 años sufriendo y había dado la orden de romper los brazos y las manos de todos los palestinos que fueran detenidos tirando piedras a los soldados israelíes (orden que esos soldados cumplieron tan eficazmente como de costumbre), además de las prácticas represivas habituales. Omite decir que ha formado parte de gobiernos que han seguido extendiendo los asentamientos de colonos y han incumplido sistemáticamente los compromisos adquiridos en los acuerdos de Oslo, boicoteando por acción y por omisión esa débil esperanza que un día se suscitó en Oriente Medio de enfrentar el conflicto con valentía y resolver de una vez por todas esa situación.

Slomo Ben Ami repite en todos sus artículos la misma cantinela: la culpa siempre es de los otros, es decir, de los palestinos (nunca encuentran interlocutores para las paz), de los países vecinos, siempre en manos de dirigentes ineptos y corruptos (lo cual muchas veces es cierto), y por el contrario, Israel es el único país democrático y civilizado de toda la región, víctima propiciatoria de esos vecinos tan desalmados y empeñados en hacerles la vida imposible.

Pues bien, es cierto que todos los países vecinos están gobernados por dictadores y reyezuelos de diverso pelaje, que dentro de la clase dirigente palestina hay corrupción (¿le puede extrañar a alguien, dadas las circunstancias?), pero veamos cómo actúa el tan cacareado estado democrático israelí.

1.- Del muro del apartheid: En el año 2.002, Israel empezó a construir un muro de separación (ellos le llaman “valla de seguridad”) de 8 mts. de alto entre Israel y Cisjordania. Nada que objetar si lo hubiera hecho dentro de su territorio y respetando la “línea verde”, es decir, la frontera internacionalmente reconocida, pero el hecho es que el recorrido de ese muro lo ha definido unilateralmente Israel (con casi total acuerdo de las fuerzas políticas israelíes), y por lo tanto se permite el lujo de adentrarse en territorio palestino todo lo que le viene en gana, a veces hasta 20 kms., anexionándose de hecho aprox. un 10-15% del territorio cisjordano, siempre incluyendo los asentamientos de colonos más grandes (Ariel tiene 25.000 habitantes, por ejemplo) y los principales recursos acuíferos subterráneos, obviamente robándoselos a los palestinos, sus dueños legítimos. Este muro separa pueblos y aldeas enteras del resto de Cisjordania, separa familias y vecinos entre sí y a su vez de sus escuelas, centros de salud, mezquitas, redes comerciales, campos de cultivo, etc, etc., y por supuesto, está construido en terrenos expropiados “manu militari” a los afectados, que no tienen capacidad alguna de oponerse.

La construcción de este muro fue declarada ilegal por el Tribunal Internacional de La Haya en su resolución del 9 de Julio de 2.004, instando a Israel a desmontarlo e indemnizar a los afectados por los daños y perjuicios causados, pero como es habitual, Israel no reconoce a ese tribunal y por tanto hace caso omiso de sus resoluciones. Así pues, cabría preguntarse, por ejemplo: ¿qué pasaría si Francia decidiera unilateralmente violar la frontera internacionalmente reconocida y empezara a construir un muro entre los dos países descolgándose hasta Pamplona, Huesca o Girona? ¿Nos quedaríamos de brazos cruzados? ¿Qué pasó aquí cuando el ejército de Napoleón invadió España en 1.808? ¿Qué pasó cuando los soviéticos construyeron el muro de Berlín después de la Segunda Guerra Mundial? Sin embargo, Israel hace lo mismo y no pasa nada, como siempre, sus sacrosantas “razones de seguridad” están por encima de todo y actúan con total impunidad y desfachatez, fruto en gran parte de esa mala conciencia de los europeos que los israelíes saben explotar tan bien y con tanta demagogia, rechazando cualquier crítica a su política como resultado de actitudes antisemitas. Por cierto, los palestinos también son semitas, curiosamente.

2.- De la colonización de los territorios ocupados: Desde la conquista por la fuerza de las armas en la “guerra de los 6 días” en junio de 1.967, los sucesivos gobiernos israelíes (fueran del color que fueran) se han empleado a fondo en la colonización de la Franja de Gaza, Cisjordania y los altos del Golán, contraviniendo flagrantemente la 4ª Convención de Ginebra que prohíbe de forma terminante la transferencia de población de la potencia ocupante a los territorios conquistados, así como la expulsión de la población autóctona fuera de sus casas. Y por supuesto, ignorando totalmente la Resolución 242 de Naciones Unidas, que obliga a Israel a retirarse de todos los territorios ocupados en la “guerra de los 6 días”.

Pues bien. En la Franja de Gaza desmontaron los asentamientos de colonos en un gran circo mediático orquestado en el verano de 2.006, por una sencilla razón práctica: les salía muy caro mantener a aquellos 8.000 colonos protegidos por 20.000 soldados israelíes, pero lo vendieron como un gran sacrificio desgarrador que hacían por el bien de la paz. Y mucha gente se lo creyó, por cierto. Y esos 8.000 colonos estuvieron casi 40 años viviendo en una de las zonas más pobladas del planeta: 1,400.000 palestinos sobreviviendo en 300 kms.2. y cercados por tierra, mar y aire por el ejército israelí: la prisión más grande del mundo. Y cuando Hamas resultó elegida democráticamente como fuerza política más votada en unas elecciones libres y con presencia de observadores internacionales (entre ellos Jimmy Carter), Israel decretó un férreo bloqueo condenando a toda la población a un castigo colectivo para forzar la renuncia del gobierno de Hamas, quien responde con la tolerancia del disparo de cohetes artesanales que rara vez dan en el blanco, pero no esconden su intención: si los israelíes les condenan al hambre, al menos los habitantes de los pueblos cercanos a la frontera con Gaza (especialmente Sderot) no podrán dormir tranquilos e impunes, aún asumiendo el alto coste de las represalias israelíes, que siempre se cobran ciento por uno o mil por uno, les da igual. Recordemos la última guerra con Líbano: más de 10.000 muertos y medio país arrasado porque la guerrilla de Hezbolá mató a 3 soldados israelíes y capturó a otros dos soldados en una acción de guerra en territorio libanés, y ahora mismo, finales de Diciembre de 2.008, vemos de nuevo las matanzas cotidianas del ejército israelí en medio de zonas densamente pobladas como respuesta a esos cohetes prácticamente inofensivos lanzados desde Gaza para forzar al gobierno israelí a que rompa el bloqueo y les deje vivir en paz.

En los altos del Golán ahí siguen, pues ese territorio conquistado a Siria se lo han anexionado unilateralmente, para no perder la costumbre. Como siempre, la política de los hechos consumados y punto.

Y en Cisjordania, ahí están los 250.000 colonos viviendo en tierras robadas a los palestinos, así como los correspondientes recursos hidráulicos. Cada colono israelí consume 10 veces más agua (en sus casas, sus jardines, sus piscinas, sus campos de cultivo ...) que cualquier ciudadano palestino.

Y para comunicar esos asentamientos entre sí, carreteras de uso exclusivo de los colonos (que siempre van armados) y del ejército israelí, carreteras que dividen el territorio cisjordano en pequeñas islas incomunicados entre sí, y por si esto fuera poco, los continuos controles del ejército de ocupación israelí repartidos por todo el territorio, haciendo la vida imposible a toda la población y condenándolos por consiguiente a la miseria y la desesperación. Prisioneros en su propia tierra.

3.- De la resistencia palestina: A finales de 2.008, se considera que hay aprox. 11.000 presos políticos palestinos encarcelados en las prisiones israelíes, muchos de ellos en “prisión administrativa”, es decir, detenidos por períodos de 6 meses prorrogables indefinidamente sin necesidad de presentar cargos ni llevarlos a juicio, simplemente, de nuevo, “razones de seguridad” del estado israelí. Así las cosas, es fácil comprender que la cárcel de Guantánamo es un juego de niños comparado con lo que ocurre todos los días desde hace 60 años en el autodenominado “estado democrático” israelí.

Mucha gente ignora que Israel tiene legalizada la tortura bajo el eufemismo de “presión física moderada”, pero da igual, nunca han respetado sus propias normas a la hora de reprimir a la resistencia palestina, y cuando esos métodos fallan, siempre queda el recurso fácil de conseguir confidentes: ofrecer la libertad de un familiar encarcelado, el acceso a un hospital para un hijo enfermo, un pasaporte para salir del país ... Los servicios de información del Shin Beit y del Mossad son muy eficientes ...

Por supuesto, todos los miembros de la resistencia palestina son juzgados por tribunales militares, y si en cualquier país “la justicia militar es a la justicia lo que la música militar es a la música”, si a eso añadimos la “justicia militar israelí”, el resultado no puede ser otro que la violación sistemática de las más elementales garantías jurídicas y procesales.

4.- De los refugiados palestinos: Se considera que en la actualidad hay aprox. 4,000.000 de refugiados palestinos repartidos por diferentes países, la mayoría en los países limítrofes (Líbano, Siria y Jordania), como consecuencia de las sucesivas expulsiones a las que fueron sometidos desde la primera guerra mantenida por el estado de Israel, la que ellos llaman de la independencia, en 1.948. La mayoría de estos refugiados viven en condiciones infrahumanas, y sin embargo, cualquier judío, venga de donde venga, por el simple hecho de ser judío, puede entrar en Israel y tener acceso directo a las generosas ayudas proporcionadas por el estado para facilitar su integración. Aún así, el 20% de la población que vive en Israel es árabe, es decir, son palestinos que han decidido quedarse en Israel a pesar de ser considerados ciudadanos de tercera categoría y sufrir toda clase de discriminaciones.

5.- De los israelíes pacifistas: Si bien podemos considerar a Simon Peres y Slomo Ben Ami impostores paradigmáticos pero que saben vender muy bien su imagen de palomas de la paz, contando con numerosos apoyos entre gente bien intencionada pero totalmente ignorante de la realidad de los hechos, también es cierto que en Israel existen algunos pacifistas de verdad. Son muy pocos y con un papel marginal, pero extraordinariamente valientes y honestos. Por supuesto, sufren toda clase de insultos y descalificaciones: traidores, vendepatrias, judíos que se odian a sí mismos, etc, etc.

Pero tienen nombre y apellidos, citemos a algunos:

- Uri Avnery: Fundador de la ong israelí-palestina “Gush Shalom”. Fue miembro de la resistencia armada judía durante el mandato británico (por lo tanto considerado un terrorista por éstos). Diputado de la Knesset (parlamento israelí) en varias legislaturas.

- Gideon Levy: periodista y escritor.

- Amira Haas: la única mujer periodista israelí que se fue a vivir a Gaza para escribir sus crónicas desde allí.

- Gilatz Altzmon: famoso saxofonista de jazz autoexiliado en Londres.

- Illan Pappé: profesor de historia de la universidad de Haifa, impulsor del grupo de “nuevos historiadores” israelíes que han denunciado las sucesivas limpiezas étnicas y atrocidades cometidas por el ejército israelí a lo largo de su historia desde su creación en 1.948.

- Hanna Barag: dirigente y fundadora de la organización “Machsom-Watch”, que se presentan en los controles del ejército israelí para observar el comportamiento de los soldados. Naturalmente, cuando ellos están presentes evitan las humillaciones y provocaciones habituales a que someten a la población palestina, pero aún así, vale la pena mencionarlos.

- Jeff Halper: coordinador del Comité Israelí Contra la Demolición de Casas. Se trata de una de las mayores atrocidades del ejército de ocupación israelí: la demolición de casas de ciudadanos palestinos que no cuentan con la preceptiva autorización de la autoridad militar israelí (por el contrario, ellos no paran de construir casas para sus colonos), y la demolición de las casas de los autores de atentados suicidas pero que siempre afectan a las casas colindantes, dejando siempre a varias familias en la calle, cuando no se trata de edificios enteros. ¿Se imaginan que pasaría si eso mismo lo hubiera hecho el gobierno español con los terroristas de ETA, o el gobierno inglés en su momento con los terroristas del IRA, o el alemán con los de la banda Baader-Meinhoff, o el gobierno italiano con las Brigadas Rojas?

Hay más personas y organizaciones, cierto, pero poco más. En cualquier caso, éstas pueden ser representativas de ese minúsculo sector de la sociedad israelí que se rebela contra la barbarie de sus gobiernos y exigen el respeto a los derechos humanos y la legalidad internacional y por lo tanto, el fin de la ocupación y la devolución de todos los territorios ocupados a cambio de la paz.

6.- De la impunidad del terrorismo de estado israelí: Y así llevan 60 años, desde el mismo día de su creación como estado, resultado precisamente de una resolución de la ONU, esa misma ONU que Israel se empeña en ignorar sus resoluciones cada vez que contradice sus intereses, y siempre con el apoyo incondicional de los sucesivos gobiernos de Estados Unidos (no importa si son demócratas o republicanos) gracias al trabajo del inefable lobby judío estadounidense, así como con la aquiescencia de la Unión Europea, siempre condicionada por la división de opiniones en el seno de los diferentes gobiernos que la componen y la mala conciencia del tristemente famoso Holocausto, y por supuesto la impotencia interesada y bravuconería inútil de los variopintos gobiernos árabes, a los que toda la fuerza se les va por la boca, pues siempre están temerosos de la presión de sus respectivos pueblos, siempre indignados e impotentes con la soledad de la lucha del pueblo palestino.

7.- De la salida del conflicto: La lucha del pueblo palestino seguirá pasando por flujos y reflujos, momentos álgidos de enfrentamiento y momentos de repliegue, pero algún día Israel tendrá que elegir: o paz y seguridad o los territorios. Y por lo tanto en algún momento se verá abocado a:

- Cumplir la resolución 242 de la ONU.
- Desmantelar todos los asentamientos de colonos en los territorios ocupados.
- Liberar a todos los presos políticos de la resistencia palestina.
- Negociar con las autoridades palestinas el retorno o la indemnización a los refugiados.
- Cumplir la resolución del Tribunal Internacional de La Haya y desmantelar el muro de separación e indemnizar a los palestinos afectados por las expropiaciones y daños causados en su vida cotidiana.
- Volver a las fronteras del 67 y permitir la existencia de un estado palestino viable, seguro e independiente.

Dicho así, parece uno de tantos sueños utópicos. Puede ser, puede ser, pero torres más altas ya cayeron: ¿qué pasó con el muro de Berlín? ¿qué pasó con la Sudáfrica del apartheid?. Pues por ahí precisamente pueden ir los tiros, ¿para cuando el boicot político, comercial, deportivo, etc. a Israel? ¿Qué pinta ese país en Eurovisión o en la liga de baloncesto europea, por ejemplo?

Pues bien, Slomo Ben Ami: parafraseando aquella famosa consigna de la campaña electoral de Bill Clinton que decía “Es la economía, estúpido”, a ti podemos decirte lo mismo: “Es la ocupación, estúpido”. De eso es de lo que hay que hablar si de verdad quieres la paz y la seguridad para tu país. Deja de marear la perdiz y esconder la verdad de los hechos. No queremos las botas de Sharon, ni las de Rabin, ni las de Barak, ni tus zapatos Gucci. Simplemente, queremos el fin de la ocupación y la libertad para el pueblo palestino, y entonces, también Israel tendrá paz y seguridad, pero renunciando a los territorios ocupados, obviamente.

Carlos Sánchez Pardo
Xuño, Porto do Son, Diciembre 2.008
Trabajador voluntario en el kibbutz “Lohamet Hagetaot” y en el moshav “Sde Nitzan”, Israel, 1.987.
Cooperante, coordinador de proyectos de la ong “Movimiento por la Paz, el Desarme y la Libertad” en Cisjordania 2.002 y jefe de misión de la ong “Solidaridad Internacional” en Palestina, 2.004.

[Recibido en la redacción de VB, con autorización de publicación]